Easydental

Τι Είναι η Ξηροστομία

Τι είναι η Ξηροστομία: Η ξηροστομία δεν αποτελεί νοσολογική οντότητα αλλά υποκειμενικό σύμπτωμα του στεγνού ή ξηρού στόματος. Αυτή η αίσθηση μπορεί να ποικίλλει σε ένταση και σοβαρότητα, από μία προσωρινή μείωση του ρυθμού εκκρίσεων του σάλιου, που είναι ένα σχετικά σύνηθες φαινόμενο, μέχρι μία πιο μόνιμη. Η ξηροστομία χρήζει αυξημένης εγρήγορσης για τη διάγνωση της, αφού η συχνότητα εμφάνηση της σε άτομα τρίτης ηλικίας κυμαίνεται από 18-61%. Γενικά εμφανίζεται πιο συχνά στις γυναίκες από τους άντρες και τα ποσοστά της αυξάνουν με την πάροδο της ηλικίας. Η απώλεια των δοντιών, το στρες και άλλοι ψυχολογικοί παράγοντες φαίνεται ότι επηρεάζουν τον ρυθμό έκκρισης σάλιου.
Συνήθως οι άνθρωποι διαπιστώνουν πως έχουν ξηροστομία, όταν ελαττωθεί στο μισό περίπου η φυσιολογική ροή του σάλιου, πού είναι 0,3ml ανά λεπτό.

Ποιοι είναι οι κίνδυνοι: Τα βασικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ασθενείς με ξηροστομία είναι οι τερηδόνες των δοντιών, δεδομένου ότι το σάλιο απoτελεί σημαντικό φυσικό μηχανισμό άμυνας της στοματικής κοιλότητας. Μία παρατεταμένη ελάττωση της ποσότητας του παραγόμενου σάλιου μπορεί να οδηγήσει σε:

* Αύξηση των τερηδονισμών στους οδοντικούς ιστούς.
* Δυσκολίες στη μάσηση και στην κατάποση.
* Ανάπτυξη εξελκώσεων και πληγών στο στόμα.
* Αυξημένη ευαισθησία σε λοιμώξεις και φλεγμονές.

Τι προκαλεί την Ξηροστομία: Η ξηροστομία είναι μία πολύ συνήθης κατάσταση για το στόμα και μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε χρονική στιγμή και για διάφορους λόγους. Από διάφορες μελέτες έχει διαπιστωθεί ότι ένας στους τέσσερις ανθρώπους, παραπονείται για ξηροστομία. Αυτή η κατάσταση μπορεί να είναι προσωρινή, λόγω αφυδάτωσης, άγχους ή λόγω μιας οξείας λοίμωξης, όπως είναι η παρωτίτιδα. Μπορεί να είναι αποτέλεσμα της ακτινοθεραπείας για καρκίνο ή να υποδηλώνει την ύπαρξη μιας συστηματικής νόσου, όπως:

* Ρευματοειδείς παθολογικές καταστάσεις, όπως
το σύνδρομο Sjogren.
* Ενδοκρινολογικές διαταραχές, όπως
σακχαρώδης διαβήτης.
* Νευρολογικές διαταραχές, όπως η νόσος
του Πάρκινσον.
* Δυσλειτουργίες του ανοσοποιητικού συστήματος,
όπως η προσβολή από τον HIV-AIDS.

Εν τούτοις, η ξηροστομία εμφανίζεται πολύ συχνότερα ως παρενέργεια της λήψης κάποιων φαρμάκων. Υπάρχουν περισσότερα από 400 είδη φαρμάκων που μπορούν συνήθως να προκαλέσουν ξηροστομία και να οδηγήσουν σε υπολειτουργία των σιελογόνων αδένων. Αυτά είναι τα εξής:

* Αναλγητικά-παυσίπονα * Αντικαταθλιπτικά * Αντισταμινικά * Αγχολυτικά
* Αντιυπερτασικά * Διουρητικά * Φάρμακα για την καταστολή της όρεξης

Τι πρέπει να αναζητήσουμε σε περιπτώσεις ξηροστομίας: Σε περιπτώσεις ξηροστομίας διαπιστώνουμε τις εξής καταστάσεις μέσα στην στοματική κοιλότητα:

* Αύξηση των τερηδονισμένων δοντιών και ιδίως στον
αυχένα , στις όμορες επιφάνειες και στις ρίζες τους.
* Ρωγμές και αυλακώσεις της γλώσσας.
* Παχύρρευστο σάλιο.
* Εξελκώσεις-πληγές του στοματικού βλεννογόνου.
* Απουσία συγκέντρωσης σάλιου στο έδαφος της
στοματικής κοιλότητας.
* Υποτροπιάζουσες μυκητιάσεις του στόματος.
* Το εξεταστικό κάτοπτρο του οδοντίατρου ή κάποιο
άλλο εργαλείο φαίνεται να κολλά επάνω στους
μαλακούς ιστούς του στόματος.

Αντιμετώπιση: Για την αντιμετώπιση της ξηροστομίας συνιστάται η χρήση τόσο υποκατάστατων του σάλιου αλλά και φαρμάκων που ενεργοποιούν την παραγωγή του σάλιου. Οι ασθενείς που έχουν μικρή ή καθόλου μάζα λειτουργικού ιστού των σιελογόνων αδένων τους, θα χρειαστούν υποκατάστατα σάλιου, ενώ αντίθετα αυτοί στους οποίους, οι σιελογόνοι αδένες υπολειτουργούν μερικώς θα χρειαστούν γευστικά ερεθίσματα, όπως το γλυκό και το πικρό, δεδομένου ότι τα ερεθίσματα αυτά διεγείρουν την παραγωγή του σάλιου. Το μάσημα τσίχλας χωρίς ζάχαρη επίσης αυξάνει τη ροή του σάλιου σε ασθενείς με ξηροστομία μέχρι και 7 φορές, ενώ παράλληλα ανακουφίζει από τα συμπτώματα και προστατεύει από τις κλινικές επιπλοκές της ξηροστομίας. Η λήψη νερού (2 λίτρα) αυξάνει 9-16 φορές την έκκριση των σιαλογόνων μέχρι και 5 ώρες μετά τη λήψη, σε υγιή άτομα, οπότε αναμένεται ότι θα αυξήσει την έκκριση σάλιου ανάλογα με την λειτουργική δυνατότητα των αδένων σε πάσχοντες. Η τροφή που συστήνεται πρέπει να είναι όσο το δυνατόν υδαρής, με ελάχιστη ποσότητα ή καθόλου αλάτι και μπαχαρικά.

Συμπέρασμα: Η ξηροστομία αποτελεί συνοδό σύμπτωμα διαφόρων παθήσεων, θεραπειών και επεμβάσεων.

Με δεδομένο ότι επιρεάζεται η λειτουργεία του του στοματογναθικού συστήματος στο σύνολό της, πρέπει να αναζητούνται πάντα λύσεις εξάλειψης, μείωσης ή έστω συμπτωματικής ανακούφισης του ασθενή.