Easydental

Στοματικές Έξεις Στα Παιδιά Και Τους Εφήβους

Με τον όρο στοματικές έξεις αναφερόμαστε σε διάφορες στοματικές συνήθειες των παιδιών οι οποίες δεν αποτελούν φυσιολογικές λειτουργίες του μασητικού συστήματος όπως είναι η μάσηση, η ομιλία και κατάποση. Οι συνηθέστερες στοματικές έξεις των παιδιών είναι ο θηλασμός της πιπίλας, ο θηλασμός του δακτύλου, η πρόταξη της γλώσσας, η ονυχοφαγία, η δήξη των χειλέων ή/και των παρειών και ο βρυγμός, δηλαδή το σφίξιμο και το τρίξιμο των δοντιών.

Θηλασμός πιπίλας: Η χρήση της πιπίλας είναι πολύ συνηθισμένη και φυσιολογική για μωρά και μικρά παιδιά. Τα παιδιά σε αυτήν την ηλικία χρησιμοποιούν την πιπίλα ως υποκατάστατο του μητρικού στήθους. Επίσης ο θηλασμός της πιπίλας τους παρέχει αίσθημα ασφάλειας. Στα περισσότερα παιδιά η έξη αυτή διακόπτεταιμέχρι την ηλικία των 5 ετών, ενώ είναι σπάνια μετά την ηλικία των 8 ετών. Η διακοπή της έξης αυτής γίνεται πιο έυκολα από την διακοπή του θηλασμού του δακτύλου και συνήθως επιτυγχάνεται με τη συζήτηση και την ψυχολογική προσέγγιση του παιδιού. Η παρατεταμένη διάρκεια της έξης αυτής μπορεί να προκαλέσει ανωμαλίες στο στοματογναθικό σύστημα, όπως αυξημένη οριζόντια πρόταξη των άνω προσθίων δοντιών, οπίσθια σταυροειδή σύγκλειση ( στενή άνω γνάθο) και πρόσθια χασμοδοντία (κενό μεταξύ των άνω και κάτω προσθίων δοντιών) κατά τη σύγκλειση των δοντιών. Στις περιπτώσεις που ο θηλασμός της πιπίλας διακοπεί μέχρι την ηλικία των 4 περίπου ετών, οι επιδράσεις της συνήθειας αυτής στο στοματογναθικό σύστημα δεν είναι σοβαρές και οι μικροανωμαλίες διορθώνονται μόνες τους χωρίς ιδιαίτερη θεραπεία.

Πρόταξη γλώσσας: Η συνήθεια αυτή εκδηλώνεται με την παρουσία της γλώσσας μεταξύ των άνω και κάτω πρόσθιων δοντιών κατά την κατάποση. Οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι βρεφικός τρόπος κατάποσης διατηρείται κατά την παιδική και εφηβική ηλικία. Επίσης, η πρόταξη της γλώσσας παρατηρείται δευτερευόντως στις περιπτώσεις παρατεταμένοτ θηλασμού του δαχτύλου ή της πιπίλας. Η συνήθεια αυτή προκαλεί αυξημένη οριζόντια πρόταξη των άνω προσθίων δοντιών και κενό μεταξύ των άνω και κάτω προσθίων δοντιών κατά τη σύγκλεισή τους. Η διόρθωση ή βελτίωση της συνήθειας μπορεί να γίνει με την εφαρμογή κατάλληλων μηχανημάτων από τον παιδοδοντίατρο.

Ονυχοφαγία: Είναι μια στοματική έξη που σπάνια παρατηρείται στις ηλικίες 3 εως 6 ετών, αλλά είναι ιδιαίτερα συχνή σε παιδιά που μπαίνουν στην εφηβεία. Οφείλεται κυρίως στο άγχος και σε άλλους ψυχολογικούς παράγοντες.

Θηλασμός και η δήξη χειλέων και παρειών: Είναι στοματικές έξεις που επίσης μπορούν να προκαλέσουν διάφορες ανωμαλίες στη σύγκλειση των δοντιών, ανάλογα με τη διάρκεια, τη συχνότητα και την ένταση με την οποία γίνεται η συνήθεια αυτή από το παιδί. Οι συνηθέστερες ανωμαλίες που μπορεί να προκληθούν είναι η μεγάλη οριζόντια πρόταξη των άνω προσθίων δοντιών, συνήθως όταν παρεμβάλλεται το κάτω χείλος μεταξύ των άνω και κάτω προσθίων δοντιών, καθώς και διαταραχές στην ανάπτυξη των γνάθων. Η διακοπή της έξης, μετά από την παρέμβαση του παιδοδοντιάτρου με συζήτηση και ενθάρρυνση του παιδιού, ενίοτε πρέπει να ακολουθείται από την κατάλληλη ορθοδοντική θεραπεία.

Βρυγμός: Ο βρυγμός δηλαδή το σφίξιμο και το τρίξιμο των δοντιών , είναι μια στοματική έξη αρκετά συχνή στα παιδιά που συνήθως παρατηρείται κατά τη διάρκεια του ύπνου. Τα αίτια του βρυγμού μπορεί να είναι διάφοροι τοπικοί, οργανικοί ή ψυχολογικοί παράγοντες. Στη διακοπή της έξης αυτής μπορούν να συμβάλλουν η ψυχολογική προσέγγιση του παιδιού από κάποιον ειδικό παιδοψυχολόγο αλλά και η κατασκευή από τον παιδοδοντίατρο στοματικού νάρθηκα που χρησιμοποιείται κατά τη διάρκεια του ύπνου. Ο βρυγμός μπορεί να προκαλέσει σημεία και συμπτώματα δυσλειτουργίας του στοματογναθικού συστήματος, όπως συχνούς πονοκεφάλους, πόνο στους μυς και στην άρθρωση της κάτω γνάθου.

Συμπερασματικά: Oι στοματικές έξεις επηρεάζουν τη λειτουργεία του στοματογναθικού συστήματος και η σοβαρότητα της επίδρασης τους σε αυτό εξαρτάται άμεσα από τη διάρκεια, τη συχνότητα και την ένταση τους. Ο παιδοδοντίατρος συμβάλλει σημαντικά τόσο στην πρόληψη όσο και στη θεραπεία των ανωμαλιών του στοματογναθικού συστήματος που προκαλούνται από τις στοματκές έξεις.

Θηλασμός δακτύλου: Είναι επίσης μία πολύ συνηθισμένη στοματική έξη των παιδιών, που μάλιστα κάποιες φορές εμφανίζεται μετά τη διακοπή της πιπίλας. Τα κυριότερα αίτια που οδηγούν το παιδί στη έξη αυτή είναι ψυχολογικά, όπως το άγχος και η πίεση στο σχολείο, οι συζυγικές διαφορές, η ζήλια προς τα μικρότερα αδέλφια ή η μίμηση άλλων παιδιών του περιβάλλοντος, με αποτέλεσμα την εκμάθηση της συνήθειας και την συνέχισή της από απλή ευχαρίστηση. Εχει βρεθεί ότι η έξη αυτή είναι συχνότερη σε μοναχοπαίδια καθώς και σε κορίτσια. Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων παρατηρείται διακοπή της έξης πρίν απο την ηλικία των 5 ετών.

Οπωσδήποτε όμως η παράταση της έξης αυτής, ιδιαίτερα κατά την περίοδο της ανατολής των μόνιμων προσθίων δοντιών και την ανάπτυξη των γνάθων, η βαρύτητα των οποίων εξαρτάται από τη διάρκεια, τη συχνότητα και την ένταση με την οποία γίνεται ο θηλασμός του δακτύλου. Οι ανωμαλίες στα δόντια και στις γνάθους που παρατηρούνται στις περιπτώσεις αυτές είναι παρόμοιες με αυτές που προκαλούνται και από το θηλασμό της πιπίλας αλλά συνήθως είναι σοβαρότερες. Ο παιδοδοντίατρος μπορεί να βοηθήσει αποτελεσματικά το παιδί που αδυνατεί από μόνο του να διακόψει αυτή τη συνήθεια, με συζήτηση σχετικά με το πρόβλημα και τις βλαβερές συνέπειες που έχει στα δόντια και την αισθητική, αλλά και με ενθάρρυνση και επιβράβευσητων προσπαθειών του παιδιού σε συνεργασία με τους γονείς. Αυτή η προσέγγιση είναι αποτελεσματική στις περισσότερες περιπτώσεις, ενώ για τις υπόλοιπες η συνέχιση της έξης μπορεί να διακοπεί με την εφαρμογή κατάλληλων μηχανημάτων από τον παιδοδοντίατρο. Εάν η έξη διακοπεί πρίν από την ολοκλήρωση της ανατολής των μόνιμων προσθίων δοντιών, συνήθως οι ήδη προκληθείσες οδοντικές ανωμαλίες διορθώνονται σε μεγάλο βαθμό αυτόματα.