Κύριο Μενού:
Παιδοδοντία
Απορίες Για Τους Μικρούς μας Φίλους
Πότε αρχίζουν να εμφανίζονται τα πρώτα δόντια στο στόμα; Το πρώτο δόντι εμφανίζεται ανάμεσα στον 6ο και τον 8ο μήνα. Μέχρι την ηλικία των 3 ετών θα πρέπει και τα 20 παιδικά δόντια να έχουν ανατείλει. Η πρώιμη ή η καθυστερημένη ανατολή των δοντιών είναι συνήθως κληρονομική και δε σχετίζεται αναγκαστικά με κάποιο πρόβλημα. Αν το μωρό σας, όμως δεν έχει βγάλει κανένα δόντι μέχρι το 12ο μήνα θα πρέπει να συμβουλευτείτε τον παιδοδοντίατρο.
Υπάρχουν προβλήματα κατά την ανατολή των δοντιών; Κατά την ανατολή των δοντιών μπορεί να παρατηρηθούν ήπια συμπτώματα όπως αυξημένη έκκριση σάλιου, εκνευρισμός, ανορεξία, πρησμένα ούλα ακόμα και πυρετός. Για να ανακουφίσετε το μωρό σας από τις ενοχλήσεις αυτές θα πρέπει να του καθαρίζετε το στόμα 2-3 φορές την ημέρα με μία βρεγμένη γάζα και να του δίνετε να δαγκώνει κρύα παιχνίδια που είναι κατασκευασμένα γι' αυτό το σκοπό. Ακόμη και ένα απλό κρύο καθαρό πανί μπορεί να το ανακουφίσει. Σπανιότερα συναντάμε στα ούλα του παιδιού τις κύστεις ανατολής, στα σημεία που πρόκειται να ανατείλει ένα παιδικό δόντι. Πρόκειται για μικρά εξογκώματα με σκούρο χρώμα (σαν μελανιές), που είναι μαλακά στη σύσταση και δείχνουν να έχουν μαζέψει υγρό. Οι κύστεις αυτές δεν πονάνε και αποτελούνται από τους θυλάκους (σακουλάκια) που φιλοξενούν τα νεογιλά δόντια και δεν μπόρεσαν να απορροφηθούν. Σπάνια χρειάζεται επέμβαση από τον παιδοδοντίατρο. Συνήθως οι κύστεις ανατολής ανοίγουν μόνες τους και το πρόβλημα σταματάει εκεί.
Πρέπει το παιδί να χρησιμοποιεί πιπίλα; Τα βρέφη έχουν έντονα αναπτυγμένο το ένστικτο του θηλασμού, το οποίο αφενός ικανοποιεί την ανάγκη της διατροφής, αφετέρου υποκαθιστά τη σύνδεση τους με τη μητέρα και ως εκ τούτου τους προσφέρει μεγάλη ευχαρίστηση. Για να ικανοποιήσει αυτήν του την ανάγκη το παιδί χρησιμοποιεί τα δάχτυλά του ή άλλα αντικείμενα. Η πιπίλα είναι ένας επιβεβλημένος αλλά και συνηθισμένος τρόπος κάλυψης της ανάγκης θηλασμού, που μπορεί να λειτουργήσει και προληπτικά κατά τη συνήθειας θηλασμού του δακτύλου. Προσπάθεια αποφυγής της οδηγεί στο θηλασμό του δαχτύλου το οποίο σαν υποκατάστατο της συνήθειας έχει σοβαρές συνέπειες στην ανάπτυξη των γνάθων.
Η χρήση της πιπίλας είναι λοιπόν προτιμότερη από το πιπίλισμα του δαχτύλου, διότι η συνήθεια αυτή σταματά ευκολότερα και δεν προκαλεί στοματογναθικές ανωμαλίες. Γι' αυτό οι γονείς θα πρέπει να επιμείνουν στη χρήση της και όχι να την αποφεύγουν.
Πότε πρέπει να σταματήσει η χρησιμοποίηση της πιπίλας; Η χρησιμοποίηση της πιπίλας όσο και της συνήθειας του δαχτύλου θα πρέπει να σταματήσει πριν την ηλικία των 4 ετών. Έτσι τυχόν παραμορφώσεις των δοντιών ή των γνάθων θα προλάβουν να διορθωθούν από μόνες τους με το χρόνο. Αντίθετα, αν η συνήθεια αυτή παραταθεί μετά το 4ο έτος, όπως συμβαίνει με το θηλασμό του δαχτύλου, οι παραμορφώσεις κινδυνεύουν να γίνουν μόνιμες και η επιδιόρθωσή τους δύσκολη. Στις περιπτώσεις αυτές ο πλέον κατάλληλος για να συμβουλευτείτε είναι ο παιδοδοντίατρος σας, ο οποίος θα σας δώσει οδηγίες σχετικά με τους τρόπους θεραπείας και διακοπής των συνηθειών αυτών.
Πως πρέπει να είναι μία σωστή πιπίλα; Το μέγεθος της πιπίλας πρέπει να είναι τέτοιο, ώστε να μην χωράει ολόκληρη στο στο-μα του παιδιού. Η θηλή πρέπει να είναι μαλακή με λεπτό και ευλύγιστο αυχένα. Το σχήμα της θα πρέπει να είναι ανατομικά συμμετρικό, για να είναι πάντα σωστά τοποθετημένη στο στόμα του μωρού. Η προστατευτική ασπίδα πρέπει να έχει κατάλληλη καμπυλότητα για να εφαρμόζει ικανοποιητικά στην περιοχή των χειλιών και να έχει πολλές και μεγάλες τρύπες αερισμού ώστε να μην ερεθίζεται το δέρμα γύρω από τα χείλη. Επίσης, να είναι έτσι κατασκευασμένη, ώστε να είναι εντελώς αδύνατη η αποσυναρμολόγησή της από ένα παιδί. Τέλος, η στήριξη της με κορδέλα γύρω από το λαιμό του μωρού απαγορεύεται αυστηρά: Κίνδυνος πνιγμού.
Τι πρέπει να προσέχω στη δίαιτα του παιδιού μου; Το μητρικό γάλα αποτελεί αναμφισβήτητα την ιδανική τροφή για το βρέφος, μια και περιέχει όλα τα απαραίτητα συστατικά που συμβάλουν στην ισορροπημένη ανάπτυξη του νεογέννητου. Εφ' όσον αποφασίσατε να το φέρετε στον κόσμο είναι πραγματικά κρίμα να του στερήσετε αυτή την μοναδική εμπειρία.
Μετά τους πρώτους μήνες θα προχωρήσετε στο σταδιακό εμπλουτισμό της διατροφής του. Γι' αυτό, είναι πολύ σημαντική η επιλογή των τροφών και οι σχετικές συνήθειες που υιοθετούνται. Προσπαθήστε γενικά να αποφεύγετε τροφές που περιέχουν πολύ ζάχαρη. Μην προσθέτετε ζάχαρη στο γάλα του ή στις διάφορες τροφές του. Αν το παιδί σας χρειάζεται να τρώει κάτι ανάμεσα στα κύρια γεύματα θα πρέπει να αποφεύγονται τροφές που περιέχουν ζάχαρη (τσίχλες, καραμέλες, μπισκότα, αναψυκτικά, ζαχαρούχοι χυμοί) ή κολλώδεις τροφές όπως (σταφίδες, αποξηραμένα φρούτα, πατατάκια) γιατί προκαλούν τερηδόνα. Αντίθετα, τροφές όπως τα λαχανικά (καρότο, σέλινο, αγγούρι), τα φρούτα και οι φυσικοί χυμοί - πάντα χωρίς ζάχαρη - κρίνονται επιθυμητές. Επίσης πολύ καλή επιλογή είναι τα κίτρινα τυριά, που βοηθούν στην καταπολέμηση της τερηδόνας. Τα παιδιά αποδέχονται καλύτερα τέτοιου είδους τροφές, αν δεν έχουν συνηθίσει προηγουμένως σε τροφές με μεγάλη περιεκτικότητα σε ζάχαρη. Κακές συνήθειες διατροφής προάγουν γενικά την εμφάνιση της τερηδόνας σε κάθε ηλικία. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα της επίδρασης της διατροφής στην τερηδόνα είναι η τερηδόνα του θηλασμού.
Τι είναι η τερηδόνα θηλασμού; Είναι μια βαριάς μορφής καταστροφή των δοντιών, η οποία οφείλεται σε κακό τρόπο διατροφής των παιδιών. Αυτή η μορφή τερηδόνας παρατηρείται συνήθως σε παιδιά από 2 έως 5 ετών και αφορά τα νεογιλά δόντια τους. Η πιο συνηθισμένη αιτία της τερηδόνας αυτής της μορφής είναι το τάισμα με το μπιμπερό ενώ το μωρό κοιμάται. Κατά τη διάρκεια του ύπνου η ποσότητα του σάλιου στο στόμα μειώνεται σημαντικά και το γάλα, ανεξάρτητα από το αν περιέχει ζάχαρη ή όχι, παραμένει πάνω στα δόντια και προκαλεί τερηδόνα. Το ίδιο αποτέλεσμα θα έχουμε αν αντί για γάλα βάλουμε στο μπιμπερό χυμό, έστω και αραιωμένο, ή νερό με ζάχαρη ή μέλι ή αν δίνουμε στο παιδί πιπίλα που είναι βουτηγμένη σε μέλι ή ζάχαρη. Ακόμη και το μητρικό γάλα μπορεί να προκαλέσει τέτοιου είδους βλάβες αν το παιδί έχει την ευκαιρία να θηλάζει και μετά την ηλικία του ενός έτους και όποτε θέλει κατά τη διάρκεια της νύχτας. Το τάισμα του μωρού σας με το μπιμπερό θα πρέπει λοιπόν να γίνεται όταν είναι όρθιο και ξύπνιο και να κοιμάται πάντα με καθαρά δόντια.
Πως μπορώ να προλάβω την τερηδόνα του θηλασμού;
* Θηλάστε το μωρό σας τουλάχιστον μέχρι τον 4ο ή 6ο μήνα.
* Χρησιμοποιείτε το μπιμπερό μόνο για γάλα ή νερό και μόνο κατά
τη διάρκεια της ημέρας. Ποτέ όταν το παιδί κοιμάται.
* Καθαρίζετε πάντα τα δόντια του μωρού σας πριν κοιμηθεί.
* Μέχρι να μπορέσει το μωρό να πει από το ποτήρι ταΐστε τους
χυμούς ή άλλα υγρά με το κουταλάκι.
* Μη δίνετε ποτέ στο μωρό σας πιπίλα βουτηγμένη σε ζάχαρη ή
μέλι. Είναι ότι χειρότερο μπορεί να συμβεί στα δοντάκια του.
* Μόλις εμφανιστούν τα πρώτα δόντια στο στόμα του παιδιού
ξεκινήστε τη διαδικασία καθαρισμού των δοντιών μετά από κάθε
γεύμα, χρησιμοποιήστε αρχικά μια βρεγμένη γάζα και αργότερα
μία μικρή και μαλακή οδοντόβουρτσα χωρίς οδοντόπαστα.
* Κατά τη διάρκεια του ταΐσματος κρατήστε στα χέρια σας το μωρό
σας και το μπιμπερό. Έτσι το παιδί μαθαίνει ότι οι γονείς είναι
αυτοί που ελέγχουν το μπουκάλι. Σε καμία περίπτωση δεν
πρέπει να συγχέεται η ώρα που το παιδί τρώει με την ώρα που
κοιμάται, μια και πρόκειται για δύο ξεχωριστές συνήθειες.
Χαλινοί: Είναι οι λεπτές μεμβράνες που συνδέουν τα χείλη με τα ούλα των πάνων μπροστινών δοντιών (χαλινός άνω χείλους) ή την γλώσσα με τα κάτω εσωτερικά ούλατων κάτω μπροστινών δοντιών (γλωσσικός χαλινός) . Εάν οι χαλινοί αυτοί είναι πολλοί κοντοί ενδέχεται να δημιουργήσουν πρόβλημα στα ούλα και τα πάνω μπροστινά δόντια του παιδιού ή (αν πρόκειται για τον γλωσσικό χαλινό) να ακινητοποιήσουν τη γλώσσα σε μεγάλο βαθμό (αγκυλογλωσσία). Στις περιπτώσεις αυτές χρειάζεται μία μικρή επέμβαση στο χαλινό για να αποκατασταθεί η ανωμαλία που είναι σύντομη και εντελώς ανώδυνη.
Πότε μπορώ να σταματήσω τη χρήση του μπιμπερό; Από την ηλικία που το παιδί μπορεί και κάθεται μόνο του μπορεί και πρέπει να αρχίσει να πίνει τα υγρά από ειδικό ποτήρι με στόμιο. Γενικά, ο στόχος σας πρέπει να είναι το παιδί να έχει σταματήσει τη χρήση του μπιμπερό το 12ο μήνα. Υπάρχουν τρεις μέθοδοι που μπορεί να χρησιμοποιηθούν για τη διακοπή της συνήθειας του μπιμπερό.
* Ο δραστικότερος τρόπος είναι, βέβαια να πεταχτεί το μπιμπερό
στα σκουπίδια μετά τους 12 μήνες.
* Ένας άλλος είναι να αραιώνεται σταδιακά το γάλα με νερό, έτσι
σε δύο εβδομάδες το περιεχόμενο του μπουκαλιού να είναι
πλέον σκέτο νερό.
* Ένας τρίτος τρόπος είναι να μειώνεται καθημερινά η ποσότητα
του γάλακτος μέχρι να σταματήσει η συνήθεια.
* Η έγκαιρη αντικατάσταση του μπιμπερό με ένα ειδικό ποτηράκι
με στόμιο θα οδηγήσει ομαλά το μικρό στο κανονικό ποτήρι.
Τι πρέπει να κάνω αν το παιδί μου τραυματίσει τα δόντια του; Είναι αλήθεια ότι όταν το παιδί αρχίζει να κάνει τα πρώτα του βήματα έχει και τα πρώτα του ατυχήματα. Αν χτυπήσει τα δόντια του πρέπει αμέσως να αξιολογηθεί από έναν παιδοδοντίατρο, αν το τραύμα μπορεί να προκαλέσει βλάβη στα μόνιμα δόντια, που είναι κάτω από τα παιδικά, και να ληφθούν τυχόν προληπτικά μέτρα.
Συμπεράσματα: Η γνώση και οι τεχνικές που διαθέτουν οι παιδοδοντίατροι σήμερα έχουν οδηγήσει στη δημιουργία ολοκληρωμένων προγραμμάτων, που είναι ικανά να προλάβουν την τερηδόνα και τα προβλήματα των ούλων στα παιδιά. Αυτό, όμως, απαιτεί τη δική σας ενημέρωση, την αποφασιστικότητα σας και τη συνέπεια σας στην εφαρμογή αυτών των προγραμμάτων, ώστε το παιδί σας να απολαύσει μία ολόκληρη ζωή χωρίς κανένα οδοντικό πρόβλημα.
Συνοψίζοντας: Οι οδοντίατροι κάνουν σήμερα υψηλού επιπέδου οδοντιατρικές αποκαταστάσεις. Καμία από τις αποκαταστάσεις αυτές δεν είναι αιώνια. Αιώνια αποτελέσματα έχει μόνο η πρόληψη, γιατί μας δίνει γερά δόντια και καλή στοματική υγεία. Οι αποκαταστάσεις στοιχίζουν πολύ ακριβά και δεν διαρκούν, ενώ η πρόληψη στοιχίζει πολύ λίγο και διαρκεί για πάντα. Πρόληψη σημαίνει ότι πηγαίνω στον οδοντίατρο τουλάχιστον δύο φορές το χρόνο για να προλάβω και όχι μόνο όταν πονάω. Γιατί τότε μπορεί να είναι πολύ αργά.